Alles over VOETVISSEN (of te voet vissen)

Eten en buitenleven behoren ongetwijfeld tot de meest geliefde activiteiten in Frankrijk. In de Vendée hebben we het geluk dicht bij de Atlantische kust te liggen. Op zonnige dagen kunnen we bij laag water naar de stranden trekken, gewapend met draadmanden, lepels, schoppen en harken. We kunnen op missie gaan, doelbewust over de brede stranden schrijden omdat eb plaats heeft gemaakt voor een verborgen schat: de ingrediënten voor een heerlijk diner van schelpdieren. In dit artikel leer je alles over het wat, het waar en het hoe van de meest traditionele manier van vissen: het 'voetvissen' of pêche à pied.
Wat is pêche à pied 

We hadden het moeilijk om de juiste vertaling of terminologie te vinden in zowel het Engels als het Nederlands voor deze geliefde activiteit. Kruien, strandvissen, met de hand rapen, mosselen graven... voetvissen. Om eerlijk te zijn vinden wij de Franse term de beste. Pêche à pied beschrijft perfect wat het is... maar een letterlijke vertaling naar voetvissen klinkt als vissen naar voeten! En dat is niet wat we hier doen. Nee ... we zoeken naar ingegraven schelpdieren (fruits de mer) op het strand, en de term voetvissen is perfect aanvaardbaar want kruien of strandvissen is het eigenlijk niet.

  • De term voetvissen beschrijft niet alleen de activiteit maar ook de eerste regel ervan. Het gebruik van snorkels, een dobber, een boot of een motorvoertuig is verboden.
  • De vangst is alleen bedoeld voor persoonlijk gebruik of consumptie.
  • Te voet vissen is alleen toegestaan op openbaar maritiem gebied of in het zoutwater gedeelte van rivieren, beken of kanalen.
  • Het vormt de algemene en permanente regeling voor het voetvissen in heel Frankrijk. Zij zijn dus van toepassing op het departement Vendée, MAAR
    • de prefectuur en/of de plaatselijke gemeentehuizen (mairie) kunnen aanvullende regels hebben die gevolgd moeten worden
  • Strandvissen duidt eigenlijk op het vissen met hengels vanaf het strand en kruien betekent vissen met een net in de zee vb garnalen.

Er zijn regels van gezond verstand bij het oogsten van voedsel in het wild. Bij elke vorm van foerageren is enige kennis vereist, en daarbij hoort ook beseffen dat je iets moet laten liggen voor de volgende persoon die langskomt... Het is niet alleen de wet in Frankrijk, het is een respect dat zoveel dieper gaat dan wat het op eerste zicht lijkt.

In 1833 schreef de Britse econoom William Forster Lloyd over de "Tragedy of the Commons", een citaat dat tot op de dag van vandaag vrij vaak wordt gebruikt in verband met milieuwetenschap en duurzame ontwikkeling.

De toegang tot een gemeenschappelijk 'jachtgebied', zoals de oceaan om te vissen, het strand om te voet te vissen, of het bos om te foerageren, kan leiden tot problemen die het milieu tot ver in de toekomst beïnvloeden.

Daarom zijn er reglementen of wetten die moeten worden nageleefd. Zo geldt in Frankrijk bijvoorbeeld per pêche à pied-uitstapje een maximumgewicht voor het oogsten van oesters, mosselen, Sint-Jakobsschelpen, wulken en andere fruits de mer en dit enkel per gezin voor persoonlijk gebruik.

Door uit eigenbelang te handelen, putten we niet alleen de gemeenschappelijke bron uit. We lopen ook het risico een waardevol ecosysteem te beschadigen.

Voor vissen op het strand of vanaf rotsen aan zee is in Frankrijk geen vergunning nodig.

De juiste etiquette, in Frankrijk... 
(en elders)
    • Loop voorzichtig en let op wat er onder je voeten ligt.
    • Respecteer de levenscyclus van de schelpdieren.
    • Oogst alleen genoeg om jezelf en je gezin te voeden voor één maaltijd (het is de wet!)
    • Leer kinderen en kleinkinderen hoe ze de traditie kunnen voortzetten.
    Wat zijn de hulpmiddelen om te voet te vissen?
    • voor noodgevallen: mobiele telefoon, fluitje, zaklamp
    • regenlaarzen of sandalen
    • een zakmesje of een schroevendraaier (om schelpen uit de rotsen te halen)
    • een soeplepel of een kleine schop
    • handschoenen en/of een kleine hark
    • een emmer of draadmand
    • een visliniaal om de schelpen te meten (vraag ernaar in een toeristenbureau)
    • hoed, zonnebril en zonnebrandcrème!!
    • een handdoek en andere kleding (in de auto)

      Leer de etiquette en wet voor het recreatief verzamelen van schelpdieren uit
      respect voor de eeuwenoude traditie, de biodiversiteit en duurzaamheid van het milieu!

      Hoe graaf je naar schelpdieren op het strand –

      Voor je vertrekt

      Respecteer

      • ken de regels en maten (respecteer minimummaat voor schelpdieren en schaaldieren die zijn toegestaan)
      • niet voetvissen bij havengebieden, riviermondingen en afvoerleidingen
      • graaf alleen op bekende en veel bezochte plaatsen
      • blijf uit de buurt van oesterkwekerijen en schelpdierparken
      • ken de limiet, er kan controle zijn. Overschrijding kan resulteren in aanzienlijke boetes

        Op het strand

        • 45 minuten na eb (laagtij)
        • zoek naar putjes ter grootte van een muntstuk en water dat uit een klein gaatje spuit
          • kuiltje: een klein, plat kuiltje in het zand
          • donut: een gat met opstaande randen
          • sleutelgat: een gat met duidelijke randen, maar zonder opstaande kuiltjes
        • graaf met een schop of lepel een gat van minstens 18-20 cm in de grond en hark de omgewoelde aarde om de mossel te vinden
        • als er geen schelp is, vul het gat dan opnieuw op!
        • verwijder de schelp uit het vuil en leg hem voorzichtig in de emmer om beschadiging te voorkomen
        • ververs de schelpen met zeewater
        • om voedselvergiftiging te voorkomen, gooi kapotte of dode schelpdieren weg
        • leg keien en zeewier terug om geen schade aan het milieu te veroorzaken

        Veiligheid voor jezelf en anderen

        • vul na het opgraven van een schelp elk gat op en druk het zand aan om te voorkomen dat mensen gaan struikelen
        • blijf in het zicht van andere vissers
        • houd het stijgende water in de gaten
        • kijk uit voor mist
        • draag/ververs zonnebrandcrème om zonnebrand te voorkomen

        Consumptie

        • spoel de vangst met zeewater om het meeste zand te verwijderen (gewoon water is dodelijk voor de schelpen, net als een plotselinge temperatuursverandering)
        • om de schelpen te ontdoen van zand en slib, voegt u 100 g zout toe aan 4 liter vers water en laat u ze ten minste één uur op een koele, donkere plaats liggen, maar bij voorkeur drie uur
        • haal de schelpen uit het zoutwater en was ze opnieuw voor het koken
        • bewaar de schelpen in de koelkast, in een schaal, afgedekt met een vochtige handdoek om ze in leven te houden
        • eet de schelpdieren na het vissen snel op, bij voorkeur dezelfde dag nog, maar binnen 24 uur
          Beste stranden voor voetvissen in de Vendée –
          • Noirmoutier
            • Le passage du Gois
          • Saint-Jean-de-Monts and Notre-Dame-de-Monts
            • Plages de la Davière
            • Plage du Golf
            • Plage du pont d'Yeu
          • Saint-Hilaire-de-Riez
            • Plage de la Pelle
            • Plage de Sion
          • Saint-Gilles-Croix-de-Vie
            • La Grande Plage
          • Brétignolles-sur-Mer
            • Plage de la Sauzaie
            • Plage de la Normandelière
            • Plage du Marais-Girard
          • La Tranche-sur-Mer
            • Le rocher Sainte-Anne
            • Plage le Grouin du Cou
            • Talmont-Saint-Hilaire
              • La plage du Veillon
            • Jard-sur-Mer and Saint-Vincent-sur-Jard
              • Plage de Ragounite
              • Plage Légère
              • Plage de Ragnette
            • Longeville-sur-Mer
              • Plage du Bouil
              • Plage du Rocher
              • Plage des Conches
            peche a pied hand gathering footfishing vendee
            Over schelpdiervergiftiging –

            Schelpdiervergiftiging kan worden veroorzaakt door de consumptie van schelpdieren die besmet zijn met bacteriën of, wat vaker voorkomt, virussen. Verontreinigde schelpdieren kunnen garnalen, krabben, kokkels, oesters, gedroogde vis, en gezouten rauwe vis zijn. Slechte schelpdieren zijn te herkennen aan:

            • bedorven geur of smaak
            • het tikken tegen de schelp van een open mossel, mossel enz. Schelpdieren moeten levend zijn: als je erop tikt en de schelp sluit niet, is het dier dood en mag het niet worden gegeten
            • schelpen die naar boven drijven wanneer ze in water worden gespoeld - levende schelpdieren moeten naar de bodem zinken
            • kapotte schelpen
            • na het koken, als de schelpen niet open zijn, zijn ze niet goed voor consumptie

            Symptomen van schelpdiervergiftiging zijn misselijkheid, braken, diarree, buikpijn en krampen. Als een persoon bloed in de ontlasting heeft en/of koorts, kan dit wijzen op een bacteriële infectie. De symptomen treden op binnen 1 tot 48 uur. Mogelijke bijkomende symptomen: gevoelloosheid of tintelingen in de mond, hoofdpijn, duizeligheid, het constant warm of koud hebben.

            Wat te doen in geval van schelpdiervergiftiging? Er is niet veel dat u kunt doen. Het is belangrijk om het gif uit uw lichaam te verdrijven. Drink veel heldere vloeistoffen om gehydrateerd te blijven. Antimotiliteitsmedicijnen (diarree) kunnen een nadelig effect hebben en de ziekte verergeren of verlengen, dus gebruik ze niet. Bewaar eventueel overgebleven schelpdieren in de koelkast voor analyse.

            Wanneer moet u medische hulp inschakelen? Als de symptomen enkele uren aanhouden zonder dat u vocht binnenkrijgt, in het geval van koorts, of van bloed in de ontlasting, is het belangrijk om een arts in te schakelen!

            • vermeld de plaats en de dag waarop gevist werd
              • indien zich meerdere gevallen van vergiftiging hebben voorgedaan, zal de arts dit melden aan de dienst voor volksgezondheid en het regionale gezondheidsbureau
            • verder onderzoek en waarschuwingen kunnen nodig zijn om het publiek te beschermen tegen besmetting

            Voor medische hulp belt u 24/7 #15 of #112 voor het algemene noodnummer in Europa