green bio lentils France

Linzenteelt in de Vendée

Historisch bekend als een van de oudste gedroogde peulvruchten, is de vraag naar de nederige linze de laatste jaren verdrievoudigd. Aangezien de Vendée een gebied is met veel prehistorische activiteit, is het gemakkelijk te veronderstellen dat de wilde linze zo'n zesduizend jaar geleden al op het plaatselijke menu stond. Het is een plant die op zowat elk continent te vinden is, met zaden in alle maten en kleuren, rijk aan vitaminen en eiwitten, vezels en mineralen. Linzen zijn ook niet duur. De toenemende wens om vlees en plantaardige eiwitten in ons dieet met elkaar in evenwicht te brengen, heeft een directe invloed op de manier waarop boeren en grotere landbouworganisaties aan die vraag voldoen. Zo ook in de Vendée, waar de groene linze een groeiend deel van de peulvruchtenoogst vertegenwoordigt, net na de mogettes.
De groeiende waarde van linzen –
Duurzaamheid –

De cyclus van vraag en aanbod blaast steeds meer nieuw leven en nieuwe ideeën in de landbouwsector. Dat is natuurlijk altijd al zo geweest: onze vleesconsumptie vereiste bijvoorbeeld dat meer landbouwgrond werd gebruikt voor dierenvoer met als gevolg dat meer boerderijen werden geïndustrialiseerd in de afgelopen decennia. Maar met een steeds grotere vraag naar vleesvervangers met een hoog eiwitgehalte, keert het tij.

Peulvruchten passen in dat plaatje. Mogettes zijn al eeuwenlang een essentieel culinair gewas in de Vendée, maar ze zijn niet de enige peulvruchten die hier worden geteeld. De helft van de totale peulvruchtenteelt in ons departement bestaat uit linzen, kikkererwten en andere bonen. De toenemende vraag naar linzen is van groot belang voor de toekomst van de landbouw in de Vendée.

Linzen zijn een duurzaam gewas voor onze landbouwers. Het gunstige klimaat in de Vendée en het feit dat linzen de bodem verrijken met stikstof, maken ze ideaal voor de teelt en de gewasrotatie. De planten hebben geen meststoffen nodig om het goed te doen, en ze zijn vrij goed bestand tegen droogte, wat interessant is in deze tijd van klimaatverandering en opwarming van de aarde.

Het terroir - waar linzen worden geteeld en hoe - draagt in grote mate bij tot hun smaak.

Linzen worden in het vroege voorjaar samen met camelina gezaaid. Deze slimme techniek heeft een hele reeks voordelen. De cameline voorkomt dat er onkruid groeit en kan het gewicht van de linzenplanten dragen, zodat ze niet uitzakken.

Dit maakt op zijn beurt machinaal oogsten mogelijk. Eind juli worden beide tegelijkertijd geoogst met enorme maaidorsers, gevolgd door optische sortering om de zaden te scheiden. Om kosteneffectief te zijn, worden de speciale machines die bij de linzenoogst worden gebruikt onderling gedeeld door de landbouwers.

Ook de zaden van camelina vormen een waardevol gewas. Zij worden geperst voor olie die wordt gebruikt in cosmetica en in homeopathie. De olie, die rijk is aan antioxidanten, vitamine E en Omega-3, is ook geschikt voor menselijke consumptie in producten zoals bakolie. Elke anderhalve hectare van de gezamelijke oogst is goed voor ongeveer 500 kg linzen en 140 liter camelinaolie!

De peulvruchten die worden geteelt in de Vendée - waaronder linzen - worden verzameld door de coöperatie CAVAC in Mouilleron-le-Captif. Zij werken samen met enkele honderden landbouwers en wijzen meer dan 3000 hectare landbouwgrond toe voor de teelt van bijna 10.000 ton legumen. De deelnemende boeren krijgen voor hun oogst een gegarandeerde prijs per kilo. Miljoenen euro's worden geïnvesteerd in de oogst, opslag en distributie, waaronder nieuwe initiatieven, opleidingen van boeren, en productiedoelstellingen op lange termijn.

Een kwart van die productie en oogst betreft biologische teelt door zo'n 80+ boeren, zonder gebruik van pesticiden (glyfosaten) en met gebruik van natuurlijke droogtechnieken. Bedrijven zoals Jardin Bio  zijn in partnerschap gegaan met CAVAC- en Vendée bio-boeren via langetermijncontracten, billijke inkomens en zelfs ontwikkelingspremies.

De marktprijs voor bio-linzen kan oplopen tot 4,5 euro per kilo. Hoewel het om een eerlijke handel gaat, lijden de bio-linzenboeren nog steeds een verlies van ongeveer 40% in vergelijking met wat ze zouden kunnen verdienen met conventionele landbouw. Het zijn de kosten van vooruitgang en het voldoen aan de vraag van de consument. Het goede nieuws is dat ze alleen verbouwen wat ze verkopen, dus er is werkzekerheid en er is geen verspilling, wat allemaal bijdraagt tot de duurzaamheid van dit gewas.

world wide lentil production map
lentil plants
Wat zijn de verschillende kleuren linzen en hun kooktijden?

Behalve drogen hebben linzen geen extra bewerking nodig. Het is een natuurlijk product dat geen additieven nodig heeft om het op lange termijn (droog) te bewaren. Het terroir - waar linzen worden geteeld en hoe - draagt in grote mate bij tot hun smaak. Groene, blonde, koraalkleurige of zwarte linzen worden in verschillende streken van Frankrijk of de wereld geteeld. Ze hebben niet dezelfde smaak, niet dezelfde bereidingswijze en zelfs niet dezelfde voedingswaarde. Dus, hoe vertalen linzen zich van de teelt naar de kookpot?

Basis bereidingswijze
Om linzen te koken is het niet nodig ze van tevoren te weken, maar het is wel belangrijk dat ze volledig gaar zijn. Spoel gelijk welke linzen in koud water en doe ze in een pan met 1 deel linzen op 3 delen koud water. De linzen zullen verdubbelen of verdrievoudigen in omvang. Zet het deksel op, breng aan de kook en laat gedurende de aangegeven tijd sudderen. Ze zijn gaar wanneer ze zacht zijn. Het is niet nodig zout toe te voegen. Een kippen- of groentebouillonblokje brengt meer smaak tijdens het koken. Na het koken en uitlekken kunnen ze met zout en peper op smaak worden gebracht.

  • Groene linzen zijn rijk aan mineralen en antioxidanten, en smaken lichtjes nootachtig. Ze behouden hun vorm tijdens het koken en zijn heerlijk in stoofschotels en salades, met bulgur tarwe (tarwekorrels) of gewoon op zichzelf, geserveerd bij rijst of couscous. Kooktijd: 25 - 45 minuten, afhankelijk.
  • Bruine linzen lijken op de groene, maar smaken lichtjes aardeachtig. Ze houden goed hun vorm. Kooktijd: ongeveer 20 - 30 minuten, of meer voor soep.
  • Puy linzen: grijsgroene linzen geteeld in de Franse regio Le Puy, samen met de Beluga linzen worden ze als superieur beschouwd. Ze houden goed hun vorm, uitstekend bij wild of vis. Kooktijd: 25 - 30 minuten
  • Koraal- (of rode) linzen zijn rijk aan vezels en breken makkelijker af, waardoor ze minder kooktijd nodig hebben dan groene linzen. Ze zijn heerlijk in soep, als puree, met tofu, of als groentedip. Kooktijd: 15 - 20 minuten.
  • Gele linzen zijn rijk aan vezels en zoals de koraal linzen van structuur. Ze zijn geweldig in Dahl of curry's. Kooktijd: 40 - 45 min.
  • Blonde linzen zijn ook rijk aan vezels, zijn zachter van structuur en meer zoet van smaak. Ze passen uitstekend bij quinoa. Kooktijd: ongeveer 30 minuten.
  • Beluga (of zwarte) linzen, ook bekend als de kaviaar van de arme man zijn piepklein maar heel rijk aan eiwitten en vezels. Ze smaken aards en houden hun vorm, en zijn een geweldige toevoeging aan risotto of zelfs een vervanging voor rijst. Laat deze linzen (afgedekt) in 4 keer hun volume koud water sudderen, gedurende 25 tot 30 minuten.
De gezondheidsvoordelen van linzen

Voedingsstoffen

Linzen mogen dan klein zijn, qua voedingswaarde zijn ze een zwaargewicht. Ze zijn rijk aan vezels en eiwitten, waardoor je langer een vol gevoel hebt. Linzen zijn ook rijk aan antioxidanten, magnesium, kalium.

  • Ze hebben drie keer meer ijzer dan spinazie!

Vitamines
Linzen zijn rijk aan vitamines

  • K = bloedstolling en gezondheid van de botten
  • B (B1, B3, B5, B6, B8, B9 enz.) = evenwicht van het zenuwstelsel, vertering van koolhydraten, hartmetabolisme, spieren en groei, aminozuur, co-enzymen, cellulaire processen, metabolisme van eiwitten, koolhydraten en lipiden (productie van vetzuren) enz...

Diabetes en hartgezondheid

  • Linzen hebben een lage glycemische (glucose) index. Het lage gehalte aan licht verteerbaar zetmeel (5%) en het hoge gehalte aan langzaam verteerbaar zetmeel maken linzen waardevol in het dieet van diabetici.
  • Omdat linzen veel eiwitten bevatten, zijn ze een prima vleesvervanger voor vegetariërs en veganisten.
  • Linzen hebben de op één na hoogste verhouding eiwit/voedingsenergie van alle peulvruchten
Image
lentils

Bronnen en leesmateriaal -

    Images – by pixabay and wikimedia