Wat is de Vogelgriep? –

Aviaire Influenza (of vogelgriep) is een zeer besmettelijke virale infectie die alle vogels kan treffen en clinische problemen kan veroorzaken, afhankelijk van de pathogeniteit van het virus en van de vogel soort. Een hoogpathogene vogelgriep (HPAI) - stam H5N8 is ontdekt bij wilde vogels, met name eenden, ganzen en zwanen en roofvogels.

De ziekte is zeer besmettelijk voor wilde en gedomesticeerde vogels in gebieden met een wilde vogelmigratie. De symptomen zijn vooral neurologisch en gemakkelijk te herkennen in een besmette vogel, maar de ziekte is zeer dodelijk. Als je een avontuurlijke buitenkat hebt die graag vogels vangt, wees er dan van bewust dat de ziekte net zo gevaarlijk is voor katten.

Als u een vogel ziet waggelen en omvallen, niet in staat is om op zijn pootjes te staan, of dood aantreft waarvan je denkt dat het niet normaal is, is het belangrijk om uw dierenarts onmiddellijk op de hoogte te stellen om verder onderzoek te doen.

Geschiedenis

Reeds in 1878 werd de "vogelgriep" onderscheiden van andere ziekten die hoge sterftecijfers bij vogels veroorzaakten, maar tot de jaren '50 was het meer endemisch (geconcentreerd op één gebied.) Tot de jaren '90 waren de uitbraken sporadisch en ingedamd.

Maar vanaf de jaren '90 nam onze consumptie van pluimvee (kip, kalkoen, eend) zo sterk toe dat de teelt van vogels wereldwijd met enorme percentages toenam.

Plotseling was er een duidelijker onderscheid tussen LP (Low Pathogenic = minder besmettelijk) en HP (Highly Pathogenic = zeer besmettelijk) virusstammen van de ziekte. Het type met het grootste risico wordt HPAI genoemd.

Terwijl de ziekte wordt overgedragen van wilde vogels op gedomesticeerde vogels en boerderijdieren via de migratie van wilde vogels, komt de verspreiding van de ziekte steeds vaker voor als gevolg van de vele pluimvee bedrijven en het frequente vervoer van vogels nodig voor onze consumptie.

Hoe wordt de verspreiding van de vogelgriep bijgehouden?

Het opvolgen van wilde vogels en de migratie van wilde vogels wordt uitgevoerd door het Office français de la biodiversité en het Réseau SAGIR-netwerk, een epidemiologisch bewakingsnetwerk voor vogels en in het wild levende landzoogdieren in Frankrijk, dat samenwerkt met het National Office for Hunting and Wildlife (Nationaal Bureau voor de jacht en het wildleven). Het toezicht wordt op het hele nationale grondgebied versterkt.

Kunnen mensen worden besmet met HPAI serotype H5N8?

Recent onderzoek naar de genen van het nu gebruikelijke Spaanse griepvirus toont aan dat het genen heeft die zijn aangepast aan zowel menselijke als aan vogel virusstammen.

Verder onderzoek toont aan dat een Influenza A type griep het potentieel heeft om te worden overgedragen van dieren op mensen, en in zeldzame gevallen van persoon tot persoon. Elk virus dat een mix van genen mogelijk maakt, kan een nieuw virussubtype (een zogenaamde antigenische verschuiving) creëren waartegen de mens vrijwel geen immuunbescherming heeft.

Zo werd in 1996 een ander type vogelgriep-Influenza A/H5N1 ontdekt bij een gans in China en zijn er sinds 2003 meer dan 700 menselijke gevallen van Aziatische HPAI H5N1 bij de Wereldgezondheidsorganisatie gemeld. Er bestaat inderdaad bezorgdheid dat een antigenische verschuiving in een grieppandemie van het type A in de toekomst een pandemie kan veroorzaken. Niet bepaald goed nieuws in Covid-19 tijden!

Maar op dit moment hebben we te maken met een bevestigde virusstam van H5N8 vogelgriep die wordt aangetroffen in stalen van wilde vogels. Deze wordt beschouwd als een van de minder pathogene subtypes voor de mens en er zijn geen menselijke gevallen geïdentificeerd. 

In de Vendée zijn veel pluimveebedrijven gevestigd. Wat betekent het voor onze boeren?

De veehouders met pluimvee- en andere in gevangenschap gehouden vogelbedrijven in een van de 45 Franse departementen in de 'hoog-risico' categorie, zijn wettelijk verplicht een strikt beheersplan ofte een plan voor de bestrijding van aviaire influenza toe te passen. Dit bestaat o.a. uit schone kleren en het desinfecteren van laarzen voordat zij de veehouderijgebieden betreden; personen van buitenaf mogen het bedrijf niet betreden, behalve bijvoorbeeld een dierenarts, mensen dezelfde hygiënische maatregelen moet volgen, enz. In geval van vermoede ziekte of sterfgeval moet de veehouder de Vétérinaire Sanitaire onverwijld op de hoogte brengen.

Er is geen behandeling of genezing voor de ziekte. Bij een uitbraak op een boerderij worden helaas alle vogels gedood met behulp van een verstikkend schuim dat in de stal wordt gespoten. Vervolgens worden er strenge sanitaire maatregelen genomen om de vogels te vernietigen en het gebied te ontsmetten.

Bij de huidige uitbraak in verschillende landen zijn sinds mid- november meer dan 300.000 vogels uitgeroeid om de verspreiding tegen te gaan. In Frankrijk zijn in de week van 11 november 2020 uitbraken bevestigd in de Haute-Corse (Corsica) en een week later in Yvelines, een departement in de regio Île-de-France.

De huidige maatregelen omvatten het opsluiten van pluimvee of het plaatsen van beschermingsnetten op het erf om elk contact met wilde vogels te vermijden. Verkoop/ verzameling van levend pluimvee, bijvoorbeeld op markten, is verboden, en het uitzetten van vogels voor de jacht is verboden. Lees hier het ministerieel besluit van 4 November, 2020. Nog meer info hier.